Er stond heel wat op het spel. Een gigantisch stuk, vier mensen op het toneel, Toneelschuur  én Toneelgroep Oostpool en een hele hoop drank. Maar wat maakten ze het waar, de volle drie uur lang. Geen wonder dat het zo snel uitverkoopt.

Albee op zijn best

‘Who’s Afraid of Virginia Woolf’ was al in het begin (1962) een kaskraker. Edward Albee werd er beroemd door, hoewel hij later Broadway de rug toe zou keren om terug te keren naar het kleine theater. Mooi dus, dat hier in Nederland de kleinere theaters dit stuk ook weten te omarmen, zodat je de intimiteit van de twee echtparen op het toneel kunt voelen. Dit stuk is namelijk veel te rauw om mooi en van een afstand te bekijken.

Maar die intimiteit tussen publiek en toneel, maar ook tussen de echtparen zelf, neemt niet de vorm aan van slap geneuzel, maar komt aan precies zoals je bij Albee mag verwachten. Scherp, vol van zichzelf, met ieder personage nog vervelender dan de ander. Of is dat enkel omdat je ze herkent, die aangeschoten mooie meisjes, die brulkikkers met iets te gespierde armen?

Meesterlijk acteerwerk en regie

Het lijkt zo simpel. Twee echtparen die op de grens van waanzin en illusie paraderen met hun eigen leven. Elkaar tarten tot op het bot. “Als jij echt bestond, zou ik direct van je scheiden.” De vertaling van Gerard Reve loopt als een trein, met prachtige vondsten en overzettingen naar een Nederlandse context. Maar wat bovenal bijzonder is in deze productie, is de lijfelijkheid, de aanwezigheid van elk personage. Soms kijken ze je aan, wordt de vijfde wand doorbroken, en wordt je eigen merg en been even mee uitgehold. Je zou ze aan willen raken, klappen willen verkopen. Maar toch houdt het publiek zijn adem in. Het lijkt geroutineerd, ze lijken boven elkaars verbale uithalen te staan, of toch niet? Breken ze, een voor een, door hun eigen illusies?

Uitverkocht

In Utrecht speelt het stuk drie avonden achterelkaar, telkens uitverkocht. Ook in Nijmegen en Den Bosch zijn alle kaarten al vergeven. Wat betekent dat? Zijn we inmiddels gewend als Nederlands publiek, genoeg afgevlakt en vinden we het wel vermakelijk? Of zouden oudere echtparen het toch herkennen? En wat zullen pas verliefde stelletjes er van denken? Albee raakt namelijk een gevoelige snaar, onze diepste monsters worden naar buiten gebracht. Het is allemaal maar een spelletje, maar wel eentje die het bloed onder je vingers vandaan trekt. Heerlijk. Pijnlijk. Maar voornamelijk meesterlijk. Gaat dat zien dus.